Doğru Artımlı Enkoder Seçimi Nasıl Yapılır?

FENAC Artımlı enkoderlerin seçimi için birçok kriter bulunmaktadır. Bu yazıda enkoder seçiminin nasıl yapılacağına dair bilgiler vereceğiz.

1-) Mekanik özellikleri nasıl olacak?

Enkoderin monte edileceği yüzeyin çapı,

Enkoderin bir kaplin ile mi yoksa doğrudan motor miline geçmeli şekilde mi olacağı,

Enkoder milinin çapı belirtilmelidir.

2-) Kaç kanal çıkışlı olacak?

Enkoderin A, B, Z ve tersleri olmak üzere toplamda 6 kanalı olabilir.

1024 PPR bir ürünü örnek alırsak;

1:A ; Sadece bir turda 1024 darbe elde edilmek isteniyorsa ya da hız ölçülmek isteniyorsa ; örneğin 360 dereceyi 1024e bölüp her bir darbe değerlendirilmek isteniyorsa 1 çıkışlı ürün seçilebilir.

2: AB ; Yön tayin edilmek isteniyorsa A ve B sinyalleri beraber kullanılır. A ve B sinyalleri arasında 90 derece faz farkı vardır. Bu faz farkından yön tayini yapılabilir. Ayrıca “Quadrature encoder interface” olarak bilinen iki sinyal arasındaki dörtlü değişim çözünürlüğü 4 katı arttırmanıza yardımcı olur. Yükselen kenar ve düşen kenarlar saptanarak çözünürlük 4 katına çıkar ve bir turda 1024 yerine 4096 çözünürlük elde edilebilir.

3: ABZ; 3 çıkışlı üründe 2 çıkışlı üründen farklı olarak Z, index darbe mevcuttur. Z darbesi her turda 1 adet üretilip referans noktası belirlemek amacıyla kullanılır.

4:AB ; 4 çıkışlı üründe A ve B sinyallerine 180 derece faz farkına sahip   sinyalleri de olacaktır. Bu sinyaller daha fazla kabloya sahip olmasına rağmen gürültülere karşı direnci daha yüksek sinyaller sunar. Bu tarzdaki çıkış genellikle uzun kablolu ürünlerde tercih edilir.

6: AB Z; 6 çıkışlı üründe ise Z darbesinin de tersi mevcut olup 3 çıkışlı ürünün daha uzun kablolu ya da gürültülü ortamlarda kullanılması için tercih edilebilir.

3-) Giriş/çıkış gerilim seviyesi seçimi

Uygulamaya göre giriş besleme gerilimi ve çıkışta alınan gerilim seviyesi değişebilir. İstenilen gerilim seviyelerine göre seçim yapılmalıdır.

5V: Besleme gerilimi +5VDC olup çıkış sinyalleri yine TTL +5V seviyesinde olacaktır.

245V: Besleme gerilimi +5V ~ +30V arasında istenilen gerilim seviyesinde olabilir. Enkoder çıkışında ise +5V seviyesinde çıkış elde edilecektir. Bu çıkış biçimi TTL olarak adlandırılmaktadır.

30V: Besleme gerilimi +5V ~ +30V arasında istenilen gerilim seviyesinde olabilir. Enkoder çıkışında giriş gerilimi seviyesinde çıkış gerilimi elde edilir. Örneğin enkoderi 12V ile beslediyseniz çıkışta 12V seviyesinde sinyal alırsınız.

 4-) Çıkış devresi seçimi

Fenac enkoderler standart olarak push-pull çıkışa sahip olarak üretilmektedir. İsteğe bağlı olarak open collector çıkışlı enkoderler de üretilmektedir.

Bu yüzden ürün seçimi kod tablosuna çıkış devresi seçimi eklenmemiştir.

Push-pull devresi içerisinde hem NPN hem PNP transistör barındırmaktadır. Ayrıca bu yapının içerisinde pull-up ya da pull-down direnci de bulunmaktadır. Kullanıcı tarafından doğrudan kullanılabilir bir sinyal ortaya koyar.

Open collector devresinde bir adet NPN transistör bulunmaktadır. Örneğin müşteri ürünü 5V ile beslemek istiyor fakat çıkıştan 3V3 gerilim seviyesinde sinyal almak istiyorsa enkoder çıkışına bir ucu 3V3 seviyesinde olan pull-up direnci bağlayarak çıkıştan 3V3 seviyesinde sinyal elde edebilir.

 5-) Çözünürlük seçimi

Fenac enkoderler 1 ila 100bin darbe arasında çözünürlük sunabilir. Uygulamanızın isterlerine ve okuyucunuzun okuma frekansına göre çözünürlük seçimi yapabilirsiniz.

Frekans hıza ve darbe sayısında göre belirlenmektedir.

Örneğin 600 rpm hızla dönen motorda 1000 PPR enkoderin çıkış frekansı 10kHzdir.

 6-) Elektriksel bağlantı seçimi

Uygulama yerindeki alana göre Fenac enkoderlerin bağlantı çıkışı yan yüzeyde ya da arka yüzeyde olabilir.

Uygulama alanında okuyucu ile enkoder arasındaki mesafeye göre kablo boyu seçimi yapılmalıdır.

Değişim durumunda kolay sök-tak yapılması için ürün çıkışı konnektörlü de seçilebilir. Konnektör pin sayısı enkoder çıkışındaki sinyal sayısına göre seçilebilir.

Konu ile alakalı videomuzu izlemek için tıklayınız.